Het is acht uur ’s avonds en het gehuil gaat door merg en been. Vol overgave ligt ons zoontje op zijn bed te snikken en te huilen. Vasthouden mag niet en al snel is zijn kleine bedje doorweekt. Na een minuut of tien wordt het huilen langzaam minder en met af en toe nog een intense snik, vallen zijn oogjes dicht. Nog tien minuten later is hij diep in slaap, met de zoute sporen nog op zijn wangetjes.

Wel of niet in slaap huilen?

Je baby of je kind in slaap laten huilen is een onderwerp waar iedereen een mening over heeft. Het heersende idee lijkt te zijn dat je kind leert om zelf in slaap te vallen, als je hem maar lang genoeg laat huilen. In dat geval heiligt het doel de middelen, en is het normaal om je baby zich avond aan avond in slaap te laten snikken.

Aan de andere kant staan ouders die ervan overtuigd zijn dat je baby of je kind in slaap laten huilen, één van de meest wrede dingen is die je kan doen. Baby’s moeten koste wat het kost worden gestopt als ze huilen, en in slaap huilen is hetzelfde als het kleine kinderhartje breken.

Zoals met zoveel dingen, ligt ook hier de waarheid in het midden. Zelf ben ik gróót tegenstander van je baby leren alleen in slaap te vallen door je kind te laten huilen. Aan de hand van alle onderzoeken ben ik ervan overtuigd dat het meer kwaad dan goed doet voor de ontwikkeling van je kleintje.

(Kleine notitie tussendoor: ja, er zijn onderzoeken die uit hebben gewezen dat het ‘waarschijnlijk niet schadelijk is’ om je baby in slaap te laten huilen. Maar dat er uit de controlegroep al 50% van de deelnemers is afgevallen tijdens de studie omdat ze er niet mee door wilden gaan, zegt al genoeg. Veel meer belangrijk en eenduidig zijn de onderzoeken die uitwijzen dat het zeer positief uitpakt voor de ontwikkeling om bij je kleintje te blijven als hij huilt,  en die goede hechting te bevorderen. En bovendien, wie gaat er voor een ‘waarschijnlijk’ als het gaat om de hechting van je kleintje?)

Het nut van tranen

Niet alleen voor een kind, maar ook voor ons als volwassenen kunnen tranen soms dingen uitdrukken waar we geen woorden voor hebben. Kinderen hebben veel vaker dan wij geen woorden om hun gevoel uit te drukken. Gevoelens van onmacht, van eenzaamheid of van frustratie. De tranen die ze vergieten, hebben dan ook een duidelijke functie.

Dr. William Frey van het Ramsey Medical Center in Minneapolis heeft onderzoek gedaan naar de samenstelling van tranen, en wat er in je lichaam gebeurt als je huilt. In tranen die worden vergoten vanuit emoties (dus niet als je een uitje staat te snijden), zitten stresshormonen en andere stoffen die je lichaam aanmaakt ten tijde van stress, pijn of verdriet.

Daarnaast zijn er ook studies die suggereren dat huilen de aanmaak van endorfine stimuleert: een neurotransmitter die pijnstillend werkt (hij wordt ook door je lichaam aangemaakt tijdens de bevalling bijvoorbeeld, en morfine is er de chemische afgeleide van).

Tranen zorgen er dus voor dat de (schadelijke) hormonen die vrijkomen bij stress, je lichaam kunnen verlaten. Ze zorgen ervoor dat je lichaam weer tot rust kan komen en de pijn los kan laten.

Dat kwartiertje huilen voor het slapen gaan

Stel je eens voor dat je een dag lang van alles mee maakt waar je amper invloed op hebt. En de helft van de dingen vind je niet eens leuk, zoals gescheiden worden van degene waar je van houdt (‘dag schat, tot vanavond!’), moeten eten wanneer je geen trek hebt, en je kostbare auto moeten delen met iemand die je niet mag (‘kom op, samen spelen, samen delen’).

Als je vervolgens de woorden niet hebt om je frustraties uit te drukken, is het geen wonder dat alle stress eruit komt in de vorm van hete, grote tranen. En dat zijn precies de tranen die loskomen bij een baby of een peuter (en ook bij oudere kinderen) na een lange, drukke dag.

Het zijn tranen die helpen om alle spanning en niet benoemde dingen los te laten voor ze gaan slapen. En eigenlijk kan je als ouder alleen maar blij zijn als die tranen worden gehuild. Als dat namelijk niet gebeurt, is er een kans dat de onverwerkte emoties ervoor zorgen dat je kleintje ’s nachts een paar keer (huilend) wakker wordt. Ook bestaat de kans dat de niet verwerkte emoties eruit komen in de vorm van dromen en nachtmerries.

Alleen laten huilen of niet?

Eén van de belangrijkste punten bij het loslaten van die emoties, is dat er een liefhebbende verzorger aanwezig is waar je kleintje zich veilig voelt. Door de tranen te kunnen huilen als hij wordt vasthouden, gestreeld of gewoon wordt bijgestaan, kunnen de emoties langzaam loskomen. De geruststellende aanwezigheid van jou, zorgt ervoor dat die emoties ontladen.

Laat je een klein kindje echter alleen huilen, dan is de kans groot dat het lichaam nog meer stresshormoon aanmaakt. Een baby, peuter of kleuter is namelijk nog niet in staat zijn eigen emoties te reguleren – daarvoor heeft hij jou nodig.

Drukke dagen, grote tranen

Merk je dat jouw kleintje vaak grote tranen huilt aan het einde van een drukke dag? Of zijn er specifieke dingen die vaak worden verwerkt door tranen? Probeer er dan wat tijd voor te maken bij het naar bed gaan. De tranen hoeven niet gestopt te worden: ze helpen je kleintje juist om rustig de nacht in te gaan.

Dus pak je peuter vast, knuffel hem, sus hem, wieg hem en streel hem tot de tranen eruit zijn en de stress is losgelaten. Wedden dat hij daarna een nachtje heerlijk rustig slaapt?

>> Lees ook: Je baby, peuter of kleuter helpen doorslapen met deze 9 tips <<